Met een slimme combinatie van smartphone-applicaties wil SMARD (Smartphone Monitoring Against Recurrence of Depression) in de toekomst terugval voorkomen bij mensen die depressief zijn geweest.
Bij meerderheid keert depressie terug
Het voorkomen van een terugval is belangrijk voor iedereen die aan depressies lijdt of eerder depressie heeft gehad. In Nederland lijden ruim een half miljoen mensen aan een depressie. Vrouwen hebben hier vaker last van dan mannen. Jaarlijks krijgt 4,2% van de mannen en 6,2% van de vrouwen tussen de 18 en 64 jaar een depressie (Bevolkingsonderzoek Nemesis, 2016). Het terugkeren van depressieve episodes komt voor bij 50-75% van de mensen met een depressie. De SMARD-studie wil dat percentage met 30% verminderen.
SMARD maakt gebruik van twee smartphone-applicaties die met elkaar samenwerken. De BEHAPP-app meet 24/7 de locatie van de gebruiker. Ook registreert de app aan de hand van telefoongebruik kleine veranderingen in individueel gedrag en sociale activiteiten. De onderzoekers gebruiken deze app om een naderende terugval te voorspellen. Een tweede app, de SMARD-app, zorgt vervolgens ervoor dat op tijd ingegrepen kan worden. Deze app meet meerdere keren per dag de stemming en lichamelijke symptomen met een zogenaamde dagboekmethode. Daarnaast biedt het hersentrainingen die de kans op terugval moeten verminderen.
Vroege behandeling kan helpen
De Hersenstichting ondersteunt het onderzoek financieel. Ambassadeur Annemiek (27) lijdt sinds haar vijftiende aan zware depressies:
“Als ik een depressie krijg, dan is dat zo heftig. Het gevoel lijkt het meest op hele diepe rouw. En dat dagenlang, wekenlang en soms zelfs maandenlang. Fysiek en mentaal ben ik dan tot niets meer in staat. Gelukkig ben ik nu al een tijdje depressievrij. Ik ben ontzettend bang dat het weer terugkomt. Want dan ben ik verlamd, en kan ik niets meer.”
Dr. Eric Ruhé, hoofdonderzoeker van SMARD en psychiater bij het Radboudumc: “De meerderheid van patiënten die een depressie hebben gehad, krijgt helaas te maken met een terugval. Bij een naderende terugval gaat je stemming geleidelijk achteruit. Met het juiste ingrijpen is depressie dan nog te voorkomen. Vaak komen patiënten komen pas in beeld als de volgende depressieve episode zich volledig heeft ontwikkeld. Het vooruitzicht is dan minder gunstig. De uitdaging is dus om dreigende terugvallen vroegtijdig te herkennen en behandelen. SMARD gaat daaraan bijdragen.”
“De uitdaging is dus om dreigende terugvallen vroegtijdig te herkennen en behandelen. SMARD gaat daar aan bijdragen.”
Hoe gaat het met het SMARD-onderzoek?
Via Hersenonderzoek.nl doen inmiddels ruim 70 deelnemers mee aan het SMARD-onderzoek. Dr. Nessa Ikani (post-doc onderzoeker): “We willen de deelnemers die hebben meegedaan of op dit moment meedoen aan het SMARD-onderzoek ontzettend bedanken! Door hun deelname leren we welke factoren een rol spelen bij terugval van depressieve klachten. Bovendien kunnen we dankzij de inzet van deelnemers bekijken of een hersentraining via de smartphone de gevoeligheid voor een terugval beter kan voorkomen.”
Op dit moment is het onderzoek nog steeds in volle gang. Dr. Anna Tyborowska (post-doc onderzoeker): “Deelnemers zijn enthousiast over deelname, en dat is erg inspirerend. We zijn nog bezig en dat betekent dat we momenteel nog geen resultaten kunnen laten zien. We zien echter wel duidelijk dat depressieve klachten sterk wisselen over tijd. Dit patroon is bij iedereen anders. Aangezien we deelnemers voor 1,5 jaar volgen, kunnen we deze wisselingen goed in kaart brengen.”
Benieuwd naar de resultaten?
Luister via deze link naar het Radio-interview bij Nieuws & Co (Radio 1) voor meer informatie over SMARD of bezoek de website van het SMARD-onderzoek.