Kan een neusspray je lichaam vertellen om insuline te produceren als je diabetes type-2 hebt? (En helpt dit geheugenproblemen en hongergevoelens?)
Die vraag willen onderzoekers van de Universiteit Leiden beantwoorden. Afgelopen zomer vonden ze via Hersenonderzoek.nl de laatste benodigde deelnemer voor het onderzoek! Een mooi moment, want die laatste deelname sloot de rij van 64 deelnemers na ruim een jaar van dataverzameling, midden in de coronapandemie.
Nu verwerkt het team (bestaande uit onder andere Aleksandrina Skvortsova, Judy Veldhuijzen en Andrea Evers) de gegevens van al die 64 mensen om het antwoord te vinden.
De meerwaarde van een neusspray
Uit eerder onderzoek met gezonde deelnemers weten we dat het mogelijk is om je lichaam aan te leren om bepaalde hormonen te produceren. Dat lukt als je eerst een actief medicijn krijgt, in combinatie met een bepaalde geur via een neusspray. Het lichaam leert op den duur dat er een verband is tussen de geur en het medicijn. Als je vervolgens de medicatie vervangt door een placebo (nepmedicatie) en die combineert met de bekende geur, produceert je lichaam uit zichzelf dezelfde hormonen!
Onderzoekers Aleksandrina, Judy en Andrea gebruikten deze methode om na te gaan of het ook is mogelijk om insuline-effecten bij gezonde mensen én mensen met een diagnose diabetes type 2 te stimuleren.
Dat kan bijzonder zinvol zijn, want mensen met diabetes type-2 ervaren vaak problemen met de productie van insuline, wat tot hoge bloedsuikerniveaus kan leiden. Bovendien ervaren mensen met diabetes type-2 een verhoogd hongergevoel waardoor het is moeilijk om een dieet te volgen. Ook geeft een deel van deze groep aan dat ze meer last hebben van geheugenproblemen.
Daarom is het doel van de studie om te achterhalen of het mogelijk was om de insulineproductie te stimuleren en vervolgens honger te verminderen en geheugen te verbeteren.
Ervaring van een deelnemer: “Door mijn diabetes heb ik veel last van honger en dat maakt het heel moeilijk om een dieet te volgen. Het zou geweldig zijn als dit daarbij helpt. Zo’n neusspray is bovendien ook praktisch in gebruik.”
Het antwoord ligt in de bijdrage van de deelnemers
Via Hersenonderzoek.nl heeft een flink aantal mensen deelgenomen aan het onderzoek. In totaal hebben 32 personen met een diagnose diabetes type-2 en 32 gezonde controledeelnemers aan de studie deelgenomen. Bij de controledeelnemers was het belangrijk dat ze qua leeftijd en geslacht overeenkwamen met de patiënten.
De deelnemers waren tussen 45 en 80 jaar oud en kwamen uit de omgeving van Leiden, Rotterdam en Dordrecht. Ze reisden twee keer een ochtend naar Universiteit Leiden voor een aantal computertaken, bloedafnames en de toediening van de neusspray.
Ervaring van een gezonde controledeelnemer: “Ik hoop dat onderzoekers met dit soort onderzoek een behandeling kunnen vinden die diabetes helemaal kan genezen. Daarom doe ik mee.”
Hoe de pandemie het onderzoek nòg een tandje intensiever maakte
Onderzoekster Aleksandrina Skvortsova: “Het was een flinke uitdaging om de studie tijdens de COVID-19 pandemie af te ronden. We wilden ons strikt houden aan de richtlijnen voor veilig testen. Als medewerkers- werden we dagelijks op COVID symptomen gescreend. Ook de deelnemers werden altijd op symptomen gescreend voorafgaand aan hun afspraken bij ons. Alle ruimtes die we gebruiken werden zowel voor als na de metingen grondig schoongemaakt en iedereen moest continue en mondkapje dragen.
Gelukkig waren de deelnemers ook tijdens de COVID-19 pandemie bereid om naar het ziekenhuis te komen voor deze studie. Dat waarderen we enorm! We willen alle deelnemers dan ook hartelijk bedanken voor hun inspanning!
Benieuwd naar de resultaten? Wij ook!
Momenteel werken we samen met collega’s van het laboratorium aan de analyse van de bloedafnames. Aleksandrina: “In het voorjaar van 2022 verwachten we de eerste resultaten te kunnen delen. Erg spannend, maar we zijn vooral heel benieuwd!”