Vrouwen onderschatten zichzelf bijna hun hele leven

Grafiek waaruit blijkt dat mannen zichzelf overschatten en vrouwen zichzelf lang onderschatten

Van onderschatting naar overschatting

Dames, jullie doen het waarschijnlijk beter dan je denkt. Vrouwen schatten hun navigatievermogen namelijk lange tijd slechter dan dat ze daadwerkelijk presteren. Dat blijkt uit grootschalig onderzoek naar navigeren van Universiteit Leiden.

De onderschatting is nog niet zichtbaar bij jonge meisjes, maar begint in de pubertijd. Die onderschatting neemt met de tijd wel af, maar dat komt doordat hun navigatievermogen – net als bij mannen – slechter wordt naarmate ze ouder worden.

Voor vrouwen geldt dus dat hun zelfinschatting met de leeftijd steeds beter overeen komt met hun werkelijke navigatievermogen. Tussen hun 60e en 70e ligt de zelfinschatting vrij aardig in lijn met hun prestaties. Maar vanaf een jaar of 70 beginnen vrouwen zichzelf – net als mannen – te overschatten.

 

Omdat onderschatting pas in de pubertijd begint, is er vermoedelijk stereotypering in het spel

Dr. Ineke van de Ham, Universiteit Leiden, hoofdonderzoeker van 'Navigeren kun je leren'
Dr. Ineke van der Ham

Puberaal gedrag

Jonge meisjes schatten hun eigen navigatievermogen eigenlijk vrij goed in. Het onderschatten begint pas in de pubertijd.

Hoofdonderzoeker dr. Ineke van der Ham, hier links op de foto afgebeeld, vertelt: “We zien in onze data dat een deel van de meisjes zichzelf begint te onderschatten op 13 jarige leeftijd. Vanaf 16 jaar en ouder zien we een duidelijk patroon van onderschatting bij meisjes.

Overschatting bij jongens begint vanaf hun 18e. En de mate waarin mannen zichzelf overschatten wordt alleen maar groter, naarmate ze volwassen en ouder worden.

Dat betekent dat er waarschijnlijk cultureel bepaalde stereotypen aan het werk zijn die ons zelfbeeld positief of negatief beïnvloeden. De verschillen in zelfinschatting die vanaf de late puberteit te zien zijn, worden waarschijnlijk veroorzaakt door de maatschappij.”

Mannen overschatten zichzelf

Vervolgonderzoek naar stereotypes

Ineke en haar team waren zo verrast over de zelfinschatting van de vrouwelijke en mannelijke  ten op zichte van jongens en meisjes, dat ze hebben besloten om verder onderzoek te doen naar stereotypes over ruimtelijk vermogen.

Lees meer over stereotypes

Kinderen schatten zichzelf beter in dan volwassenen

Het geldt voor zowel meisjes als jongens. Het bijzondere is dat het onderschatten van meisjes en overschatten van jongens pas in de pubertijd begint. Het lijkt er dus op dat er sprake is van maatschappelijke stereotypering.

Meer weten? Klik op de afbeelding ➜

Vrolijke kinderen

Hoe ouder je wordt, hoe slechter je navigeert

Hoe oud je bent voorspelt het best hoe goed je navigeert. Niet je geslacht, niet de omgeving waar je woont of bent opgegroeid, niet je opleidingsniveau… je leeftijd!

Meer weten? Klik op de afbeelding ➜

Oudere vrouw en man samen lachend op bank

Je wordt op jonge leeftijd al slechter in navigeren

Verslechtering van het navigatievermogen begint al op jongere leeftijd dan we tot nu toe dachten.

Het onderzoek zien dat de afname gestaag is en al begint na de jongvolwassenheid. De afname wordt bovendien erger naarmate mensen ouder worden. We zien bij zowel mannen als vrouwen een sterkere afname als ze boven de 60 zijn.

Meer weten? Klik op de afbeelding ➜

Wandelende kleindochter en grootvader

Wie kan het beter? Mannen of vrouwen?

Mythe ontmaskerd! Vrouwen en mannen doen het even goed.

Ook de manier waarop veroudering het navigatievermogen parten speelt is hetzelfde. Mannen en vrouwen verslechteren op dezelfde manier naarmate ze ouder worden.

Meer weten? Klik op de afbeelding ➜

Vrouw op schommel met man 1200x794

Van onze stereotypes klopt vrij weinig

Mensen hebben het idee dat geslacht bepalend is voor het navigatievermogen en schatten het leeftijdseffect verkeerd in.

Meer weten? Klik op de afbeelding ➜

Wijzende hand

Mannen overschatten zichzelf systematisch

Dit wordt telkens erger naarmate ze ouder worden. Als mannen gevraagd wordt hoe zij hun eigen navigatievermogen inschatten en hoe goed ze zichzelf vinden in het benoemen van afstanden, schatten ze dat hoger in dan ze in werkelijkheid scoren.

Meer weten? Klik op de afbeelding ➜

Meer weten?

Lees ook het interview met dr. Ineke van der Ham over alle resultaten van ‘Navigeren kun je leren’, de vervolgonderzoeken en haar behandeling voor verdwaalklachten.

Je kunt nog steeds deelnemen!

Benieuwd naar de online test van ‘Navigeren kun je leren’? Je kunt hem nog steeds maken via deze link. Op basis van je deelname ontvang je een persoonlijk advies om (nog) beter te navigeren.