Het gehalte aan biomarkers in je hersenen geeft informatie over de kans op achteruitgang.
Stel, je merkt dat je geheugen achteruit gaat, maar de dokters vinden niets geks als ze je geheugen testen. Toch maak je je zorgen. Zou het ’t begin van de ziekte van Alzheimer zijn?
In het SCIENCe onderzoek volgen onderzoekers mensen die last hebben van zogeheten ‘subjectieve geheugenklachten’. Mensen hebben wel degelijk last van iets. Ze ervaren het immers zo. Toch zijn de uitslagen van de tests nog prima.
Wat zien we als we deze mensen meerdere jaren volgen? Een deel van deze groep mensen ontwikkelt uiteindelijk wel de ziekte van Alzheimer. Een ander deel niet. Wat zijn de verschillen tussen hen? Kan deze kennis ons iets vertellen over het oorzaak, het ontstaan en de ontwikkeling van alzheimer?
Grotere kans op achteruitgang
Onlangs ontdekten onderzoeker Jarith en haar team dat het gehalte aan biomarkers ons informatie geeft op de kans op achteruitgang een paar jaar later. Ze promoveert bij het Alzheimercentrum Amsterdam en focust zich binnen het SCIENCE onderzoek op biomarkers.
Ze publiceerde dit artikel (Engelstalig) in het tijdschrift Neurology en licht haar bevinding hier toe:
Biomarkers zeggen iets over alzheimer hersenschade
Jarith: “Biomarkers zijn lichaamseigen stoffen die ons iets vertellen over de processen die in het lichaam spelen. Sinds een aantal jaar zijn er biomarkers bekend die specifiek gaan over de aanwezigheid van alzheimer hersenschade. Dit zijn de eiwitten amyloid en tau, en de aanwezigheid van atrofie (hersenkrimp), oftewel neurodegeneratie.
De biomarkers worden gebruikt in het ATN-classificatiesysteem: Amyloid (A), tau (T), en neurodegeneratie (N). Met dit systeem kijken we welke van de biomarkers afwijkend zijn. De biomarkers kunnen al afwijkend zijn terwijl mensen nog normaal functioneren. Betekent dit dat de biomarkers er niet toe doen? Of kunnen we de biomarkers gebruiken om te toekomstige achteruitgang te voorspellen?”
Mensen met milde klachten 3 jaar gevolgd
“Het bijzondere aan dit artikel is dat we een grote groep gezonde mensen met vergeetachtigheidsklachten gemiddeld 3 jaar lang konden volgen. Hun klachten waren mild, zij haalden goede scores op geheugentests. We hebben de verschillende biomarkers gemeten in het hersenvocht en met PET-scans en MRI-scans.”
Inschatten risico op achteruitgang met biomarkers
“Wij vonden dat biomarkers kunnen helpen met het in kaart brengen welke mensen zich terecht zorgen maken over geheugenklachten en bij welke mensen dit niet nodig is.
De meeste deelnemers (56%) hadden compleet normale biomarkerwaarden. Zij bleven bijna altijd stabiel over de tijd. Een kleiner deel van de deelnemers had één of meer afwijkende biomarkers. Hoe meer biomarkers pasten bij alzheimerschade, hoe groter de kans was op achteruitgang een paar jaar later.
De sterkste voorspeller was de aanwezigheid van het eiwit amyloid. Wanneer er sprake is van afwijkende biomarkers, met name wanneer er meer dan één biomarker afwijkend is, is de kans op achteruitgang duidelijk verhoogd. Dit kan een reden zijn om mensen te monitoren op het verloop van hun klachten.”
Bekijk ook:
Video update van researchverpleegkundige Mardou over het SCIENCe onderzoek.
Speuren naar veranderingen in de hersenen – artikel van research verpleegkundige Mardou over deelnemen aan SCIENCe.
Subsidiegevers
Jariths onderzoek wordt mogelijk gemaakt door financiering vanuit het Gieskes-Strijbis fonds, Pasman leerstoel, ZonMW Memorabel en Alzheimer Nederland. Subsidie voor de PET scans werd verstrekt door AVID en Piramal Neuroimaging.
Interesse in deelname aan dit onderzoek?
Staat u al ingeschreven en heeft u een profiel? Dan nodigt het team van Hersenonderzoek.nl u uit als blijkt dat uw profiel matcht met dat wat de wetenschappers zoeken. Momenteel staat dat even stil vanwege corona. Zodra de onderzoekers aangeven dat ze weer deelnemers kunnen ontvangen, starten we het weer op.