Uit eerder onderzoek blijkt namelijk dat het mogelijk is het lichaam aan te leren om bepaalde hormonen te produceren. Dat lukt als je eerst een actief medicijn krijgt, in combinatie met een bepaalde geur, via bijvoorbeeld een neusspray. Het lichaam leert op den duur dat er een verband is tussen de geur en het medicijn. Als je vervolgens de medicatie vervangt door een placebo (nepmedicatie) en die combineert met de bekende geur, produceert je lichaam uit zichzelf dezelfde hormonen!

Onderzoekers van de Universiteit Leiden, dr. Aleksandrina Skvortsova, dr. Judy Veldhuijzen en prof. dr. Andrea Evers hebben deze methode gebruikt om te onderzoeken of het ook mogelijk is om insuline-effecten bij gezonde mensen en mensen met de diagnose diabetes type 2 te stimuleren. Daarnaast onderzochten ze of de productie van insuline het hongergevoel kan verminderen en het geheugen kan verbeteren bij mensen met diabetes type 2 en gezonde deelnemers.

Dat kan bijzonder zinvol zijn, want mensen met diabetes type 2 ervaren vaak problemen met de productie van insuline, wat tot hoge bloedsuikerniveaus kan leiden. Bovendien ervaren mensen met diabetes type 2 een verhoogd hongergevoel waardoor het moeilijk is om een dieet te volgen. Ook ervaart een deel van deze groep geheugenproblemen.

Resultaten van glucosewaarden

Via Hersenonderzoek.nl heeft een flink aantal mensen deelgenomen aan dit onderzoek. Ze reisden twee keer een ochtend naar de Universiteit Leiden voor een aantal computertaken, bloedafnames en de toediening van de neusspray. Het onderzoek heeft aangetoond dat aangeleerde insulineresponsen invloed hebben op de hoeveelheid glucose in het bloed bij mannen. Hierdoor waren de glucosewaarden tijdens deze testperiode stabiel. Dit kan gunstig zijn voor patiënten, omdat instabiele glucosewaarden complicaties kunnen veroorzaken aan zowel grote als kleine bloedvaten in het lichaam. Dit kan vervolgens de kans op hartziekten vergroten. Het is alleen nog onduidelijk waarom deze behandeling alleen succesvol was bij mannelijke patiënten en niet bij vrouwelijke patiënten.

Hongergevoel en geheugen

Het onderzoek heeft daarnaast aangetoond dat de aangeleerde insulineresponsen het hongergevoel verminderden bij gezonde deelnemers, maar niet bij patiënten met diabetes. Honger is niet alleen een probleem voor patiënten met diabetes, maar ook voor mensen die om andere gezondheidsredenen een dieet moeten volgen. Het gebruik van deze behandeling kan deze groepen mensen mogelijk ook helpen.

Ten slotte vond het onderzoek geen bewijs dat aangeleerde insulineresponsen het geheugen van de deelnemers beïnvloeden. Belangrijk om hierbij op te merken is dat soortgelijke onderzoeken de effecten van langdurige behandeling van enkele weken onderzochten. Mogelijk zijn grotere doses of langere behandelingen nodig om het geheugen te beïnvloeden.

Kunnen deze resultaten worden gebruikt in de kliniek?

Onderzoeker Aleksandrina Skvortsova: “Ons onderzoek is slechts een eerste stap in het verkrijgen van meer inzicht in aangeleerde insulineresponsen, maar we zijn enthousiast over de resultaten. De resultaten laten zien dat het mogelijk is om de stofwisselingsprocessen te veranderen door het koppelen van een actief medicijn aan een geur. Onze resultaten zijn alleen niet eenvoudig te verklaren, omdat we de effecten alleen bij mannen en niet bij vrouwen vonden. In ons toekomstig onderzoek zullen we ons richten op verschillen in stofwisseling tussen geslachten en zullen we proberen behandelingen te vinden die gunstig zijn voor zowel mannen als vrouwen”.

De onderzoekers hopen dat deze behandelingen gebaseerd op het koppelen van medicijnen aan geuren in de toekomst kunnen worden gebruikt in de klinische praktijk om de effectiviteit van standaardbehandelingen te verhogen, en de doseringen en bijwerkingen van medicijnen te verminderen.